Mitologia Japońska, Agnieszka Kozyra

8 kwietnia 2024 0 przez Monika Kilijańska

Mój pierwszy raz na poważnie z mitologią japońską? Całkiem niedawno dzięki małej książeczce z serii Mitologie świata autorstwa Jolanty Tubielewicz. Jednak te niecałe trzysta stron tej niepozornej książeczki rozbudziło tylko mój apetyt. Po niej przyszedł czas na Mitologię Japońską Agnieszki Kozyry. I, mimo że nieco nasyciłam głód wiedzy, chciałabym czytać w takim właśnie wydaniu nawet więcej!

Co znajdziemy w książce

Japońska mitologia na pewno nie jest tematem lekkim i prostym. Wpływ ma na to nie tylko ilość mitów i legend, mała ilość wiarygodnych źródeł, ale także swoisty religijno-kulturalny synkretyzm. Japończycy nader chętnie przejmowali chińskie wierzenia, dostosowując je do własnych obyczajów i kultury (sporo informacji o nich znajdziecie w książce Dzieje kultury japońskiej). Wpływy buddyjskie, konfucjańskie czy taoistyczne widoczne są w wielu historiach, ale jednocześnie powodują chaos. Co więcej wiele z nich, zwłaszcza ten o pochodzeniu cesarza i niektórych rodów od mitycznych postaci, odgrywają nadal dużą rolę w polityce i historii.

Autorka szczegółowo przedstawiła kluczowe mity, takie jak choćby te dotyczące powstania świata czy boskiego pochodzenia dynastii cesarskiej. Ponadto opisała najważniejsze bóstwa japońskie oraz istoty nadprzyrodzone, poświęcając im osobny rozdział. Sporo tu wtrąceń i ciekawych historii związanych z przygodami mitycznych postaci i stworów z ludźmi. Znajdziemy także cytaty z Kojiki oraz kilku innych japońskich dzieł literatury. Nie zapominała także o tzw. “mitologii popularnej”, gdzie czytelnicy mogą znaleźć wiele informacji na temat różnorodnych duchów, demonów i magicznych stworzeń, które często występują w miejskich legendach, literaturze, filmie, anime i mandze. Książka kończy się rozdziałem poświęconym wybranym obiektom sakralnym, co na pewno zainteresuje miłośników podróży i kultury japońskiej. Całość dopełniają przepiękne zdjęcia.

Zobacz pełen Spis treści. Na końcu książki znajdziemy także bibliografię, indeks osób i postaci mitycznych zaprezentowanych w pracy oraz spis ilustracji.

Mity a współczesność

Mimo postępującego czasu i sekularyzacji społeczeństw, mity w Japonii nadal pozostają żywe i odgrywają istotną rolę w życiu mieszkańców tego kraju. Przykładem są nadal popularne święta i tradycje shintoistyczne czy buddyjskie np. związane z uzyskaniem błogosławieństwa bogów. Warto również zauważyć, że wiele popularnych japońskich bajek dla dzieci czy anime opiera się na przygodach bohaterów z mitologii.

Najciekawsze dla mnie tematy

Choć mity związane z bogami były ciekawe, to jednak demony, zwłaszcza te zwierzęce, były dla mnie tematem numer jeden. Tym bardziej, że w co drugim anime czy mandze mamy jakieś yokai, a każda chyba szkoła trzyma w zamkniętej sali czy nieużywanym skrzydle upiora. Znalazłam tu obszerne informacje o kotach, lisach, tanuki, ale także Śnieżnej Pani (znanej mi już z opisu Lafcadio Hearna ze zbioru opowiadań Kwaidan, czyli opowieści niesamowite czy komiksu Wiedźmin Ronin) czy duchach osób zmarłych i żyjących. Te ostatnie rzeczywiście mnie przeraziły!

Książka od strony technicznej

Książka wydaje się nieco nieporęczna ze względu na dość nietypową szerokość. Jednak świetnie się ją czyta przez podział tekstu na dwie kolumny. Prezentuje się bardzo ładnie od strony graficznej. Ciekawostki i wtrącenia dobrze odznaczają się na stronach, przyciągając skutecznie uwagę. Ogromnym plusem książki są bardzo ładne fotografie, ryciny czy też różne obrazy i malunki. Każdy z bogów czy postaci jest ukazany w formie graficznej, czasem w różnych postaciach. Jeśli jakieś wiadomości nawiązują do wcześniej poruszanych tematów w tekście znajdziemy odnośnik na jakiej stronie warto o nich doczytać. Jak dosłownie wygląda wnętrze możemy sprawdzić w zamieszczonym na zamieszczonym na stronie wydawnictwa Fragmencie książki.

Podsumowanie

Mitologia japońska to bogactwo wiedzy, które może zainteresować zarówno entuzjastów tematu, jak i tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z japońskimi mitami. Książka prezentuje treści w sposób przystępny, co sprawia, że nawet młodsze osoby pasjonujące się kulturą i mitologią Japonii mogą z łatwością korzystać z tego źródła. Polecam nie tylko osobom zainteresowanym Japonią, ale każdemu, kto choć raz obejrzał anime, przeczytał mangę lub obejrzał japoński film. Naprawdę zrozumie dzięki niej o wiele więcej wątków.

Na szybko

Książka dosłownie fantastyczna! Bez problemu można ja przeczytać na raz, nawet nie będąc zaznajomionym z terminologią czy kulturą japońską. Świetnie wydana, napisana prosto i zrozumiale, ciekawa dla oka. Polecam!