100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości

9 czerwca 2019 0 przez Monika Kilijańska

Jeśli kiedyś zobaczycie na jakiejś publikacji przyjazną mordką małpiszona zwanego Tytus i napis “100 lat polskiego komiksu 1919-2019”, to spodziewajcie się ciekawej przygody czytelniczej. Ale nie tylko komiksy z tej okazji, takie jak 100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości, będą wydawane. Przez cały 2019 rok będą organizowane wszelkiego rodzaju uroczystości i wydarzenia związane z rocznicą, a ich kulminacja spodziewana jest podczas jubileuszowej edycji Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi. Jaka zaś jest sama antologia? Sami sprawdźcie!

Bohaterowie

Choć bohaterów jest tu sporo i często są to znane persony jak choćby Piłsudski, Żeromski czy Paderewski, to jednak głównym bohaterem jest Polska. Polska bardzo podzielona nie tylko patrząc na fakt rozbiorów. Jedno jednak jest wspólne: chęć każdego w kraju do odzyskania jej niepodległości. Czy to mieszkańcy Księstwa Warszawskiego, czy zaboru niemieckiego, czy Galicji. Dzieci i dorośli, chłopi i artyści – wszyscy na swój sposób walczą. Biorą w rękę karabiny, granaty, pióra i sięgają po koneksje na salonach, pukają do wszystkich drzwi, byle ugrać coś dla Niej. Kochają bardziej niż żony, czasem zmieniając przekonania, byle sprawa niepodległości była wygrana.

Fabuła

Komiks 100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości to zbiór 17 krótkich, kilkustronicowych historii związanych z różnymi tematami. Znajdziemy tu nie tylko przedstawienie bitew i walk jak te pod Przasnyszem (Pod Radzymin i z powrotem Bogusława Polcha, Macieja Parnowskiego, autorów Funky Kovala i Wojciecha Bema) , ale także zmiany w szkolnictwie, dzięki którym odradzała się nasza państwowość (Pierwsza lekcja Zbigniewa Kasprzaka i Tomasza Kołodziejczaka), próby wpłynięcia na opinię międzynarodową jakie podnosił Paderewski podczas swojego tournée po Stanach Zjednoczonych (Paderewski w Białym Domu Janusza Wyrzykowskiego Pawła Chemielewskiego), wybory na prezydenta, które wygrał Żeromski (Rzeczpospolita Zakopiańska Przemysława Kłosina oraz Pawła i Grzegorza Niewiadomych), przyłączenie się kobiet do czynnej walki i pierwsze próby zdobycia prawa do głosu (Głos kobiet Katarzyny Babis) czy nawet historię powstania piłki ręcznej w obozie jenieckim w Szczypiorniaku pod Kielcami (Szczypiorniak Bereniki Kołomyckiej i Pawła Niewiadomego). Są historie bardzo realistycznie pokazane, ale i alegorycznie jak np. Gra o granice Andrzeja Łaski i Grzegorza Janusza (scenarzysta m.in. w Tymczasem) czy Ostatni skok Pawła Zycha i Bartosza Sztybora.

Kreska

Jako że jest to antologia, możemy podziwiać naprawdę przeróżne warsztaty graficzne autorów poszczególnych prac. Znajdziemy tu i mocno uszczegółowione, wręcz malowane komiksy, komiksy tylko czarno – białe, jak i w kolorze, z prostą kreską, nowoczesnym podejściem, jak i naturalistyczne. Wreszcie wyróżniający się pointylizmem w “W ostatniej chwili” z kreską Andrzeja Nowakowskiego.

Ciekawostka

Choć komiks polski to czasy przed I Wojną Światową, to do teraz uznawany jest on jako coś gorszego zarówno do czytania, jak i do oglądania. Sam profesor Jerzy Bralczyk tak w tekstach umieszczanych na końcu antologii wyjawia:

Kiedy poznałem słowo „komiks”. Łączyło się ono w mojej świadomości z czymś niby gorszym, ale i atrakcyjnym. (…) W podstawowym (właściwie do dziś) słowniku języka polskiego, pod redakcją Witolda Doroszewskiego, z połowy ubiegłego wieku, nie ma hasła „komiks” w liczbie pojedynczej – jest hasło „komiksy”. Już ta liczba mnoga, jak to czasem bywa, daje pewien odcień deprecjonujący, a hasło brzmi: „historyjki obrazkowe opatrzone tekstem, zwykle o charakterze sensacyjnym lub humorystycznym i bardzo niskim poziomie artystycznym, zamieszczanie w czasopismach lub wyświetlane przez telewizję (zwłaszcza amerykańską)”. W słownikach rzadko powinny się pojawiać oceny, tu jednak ocena jest wyraźna. I cytat ilustrujący znaczenie: „Tandetne melodie amerykańskie wtargnęły wraz ze szmirą hollywoodzką i komiksami do życia francuskiego”.

Podsumowanie

Jeśli w jednym miejscu możemy spotkać Radka, Polcha, Papcia Chmiela, Parowskiego czy Wyrzykowskiego, to możemy być pewni, że nie tylko fantastycznymi scenariuszami, ale i kreską nacieszymy oko. Historia walki o niepodległość opowiedziana 17-toma głosami. Gratka nie tylko dla entuzjastów historii i komiksu.

Na szybko:

Ciekawe zestawienie znanych person w świecie komiksowym, zarówno scenarzystów, jak i rysowników, we wspólnym historycznym projekcie. Tematem przewodnim jest odzyskanie niepodległości przez Polskę. Udało się je pokazać w 17 bardzo zróżnicowanych komiksach. Warto poszerzyć wiedzę historyczną i przypomnieć sobie także co nieco z historii komiksu w Polsce.